20/8/20

Κατάθλιψη (και) Κορωνοιός (του Γιώργου Κυριαζόπουλου)

Αγία Κυριακή, Τρίκερι, 16 Αυγούστου 2020, 01:00' π.μ.

Στο μπαλκονάκι, ο ήχος από τα παγάκια στο ποτήρι μου ακομπανιάρει τον φλοίσβο του γιαλού που ανασαίνει, ενώ χίλιες σκέψεις περνάν από το μυαλό μου (όπως λέει κι ο ποιητής). 

Τα χάχανα και τα ξεφωνητά μιας μεγάλης παρέας παιδιών 17 - 20 χρονών που περνάν από κάτω, κατευθυνόμενα προς το μοναδικό μπαράκι του χωριού, διακόπτουν την κατάσταση trans στην οποία βρισκόμουν και μου υπενθυμίζουν ότι έχω κατάθλιψη. Επιμένω στον ψυχιατρικό όρο “κατάθλιψη” αντί της απλής θλίψης γιατί ο δεύτερος εμπεριέχει και ένα συγκεκριμένο αίτιο και δεν έχω καμία όρεξη για πολιτική κουβέντα. 

Κατάθλιψη λοιπόν γιατί είμαι 57 χρονών κι όχι 17 (όπως τότε που δεν ξέραμε ούτε για το AIDS), κατάθλιψη που για άλλη μια φορά ο θάνατος της Παναγίας σηματοδοτεί τον θάνατο του Καλοκαιριού (από την αρχαιότητα), κατάθλιψη που ως διευθυντής ΜΕΘ COVID-19 αισθάνομαι υποχρεωμένος να κατέβω κάτω και να συστήσω στην ξαναμμένη παρέα των παιδιών όλα τα μέτρα ατομικής προστασίας και τις κοινωνικές αποστάσεις (δεν θα το κάνω, δεν μπορώ να το κάνω!). Κατάθλιψη που με πήραν τηλέφωνο από τη δουλειά σήμερα το πρωί (2η μέρα της 7ήμερης άδειάς μου) και με ρωτούσαν πόσα παραπάνω κρεβάτια μπορώ να χωρέσω στα ήδη υπάρχοντα της ΜΕΘ COVID-19 – τους είπα ότι ο διάδρομος χωράει πολλά. Κατάθλιψη από τον παγκόσμιο τραγέλαφο του Κορωνοϊού και την γελοιοποίηση της Επιστήμης από τα ολίγον lockdowns (όπως λέμε ολίγη από γιουβέτσι), την χλωρίνη του Trump, την κολόνια του Erdogan, το θαυματουργό εμβόλιο που οσονούπω θα το κάνει ο κυρ Μπάμπης, ο φαρμακοποιός του χωριού, σε κάθε πικραμένο Τρικεριώτη και τουρίστα. Κατεξοχήν δε κατάθλιψη (με μπόλικη θλίψη) για τα εν Ελλάδι τεκταινόμενα όσον αφορά την COVID-19 και την διαχείρισή της. 

Για άλλη μια φορά παγκόσμιοι θεσμοί και συμμαχίες (Ε.Ε., ΝΑΤΟ, Π.Ο.Υ., Ο.Η.Ε. κλπ.) αποδείχθηκαν… φούμαρα μπροστά σε ένα καθολικό και παγκόσμιο εχθρό, τόοοσο δα μικρό που ο κύκλος ζωής του δεν ξεπερνά τις 14 μέρες μέσα στο σώμα μας και ζει μόνο για μερικές ώρες έξω από αυτό. Παρόλα αυτά έχει προκαλέσει (και συνεχίζει) πανδημία με εκατ. θανάτους και παγκόσμια οικονομική καταστροφή (με επιπλέον εκατ θανάτους). 

 Όταν ρώτησαν τους επιστήμονες στην αρχή
(τον Γενάρη νομίζω) τι πρέπει να κάνουμε για να ξεφορτωθούμε τον ιό μια κι έξω εκείνοι πρότειναν το προφανές: όλος ο πληθυσμός της γης να κλειστεί μέσα στο σπίτι του, σε καραντίνα, για 15 ημέρες. Τόσο απλά, και την 16η ημέρα ο ιός θα ήταν μια ανάμνηση και η ζωή θα γυρνούσε στους κανονικούς της ρυθμούς. Τόσο απλά οι ανά τον κόσμο πόλεμοι και εμφύλιες συρράξεις θα σταματούσαν για 15 ημέρες (άντε μετά να τους ξαναρχίσεις!!!), ο πλούσιος βορράς θα έπρεπε να στηρίξει απόλυτα τον φτωχό νότο σε είδη διατροφής και πρώτης ανάγκης ώστε να μπορέσει να μείνει στην καραντίνα για 15 μέρες (άντε μετά να του ξανα-επιβάλεις την γνωστή φτώχεια και μιζέρια!!!). Τόσο απλά ο όρος Παγκοσμιοποίηση θα αποκτούσε, έστω για 15 μέρες, το πραγματικό του νόημα, όχι αυτό που ξέρουμε ότι ισχύει.

Φυσικά η λύση ήταν τόσο απλή και προφανής που προκάλεσε black out στα παγκοσμίου φήμης think tanks που προβλέπουν (σχεδιάζοντας) τι θα συμβεί ακόμη και 30 χρόνια μπροστά. Έτσι απορρίφθηκε εν ριπή οφθαλμού και για άλλη μια φορά η απόλυτη επιστημονική αλήθεια χαρακτηρίστηκε γελοία, ουτοπική, κακόγουστο αστείο κλπ. Για άλλη μια φορά επικράτησε η Πολιτική έναντι της Επιστήμης, όπως ακριβώς γινόταν και τον Μεσαίωνα με την Εκκλησία (Και όμως γυρίζει!).

 Έτσι με τον σφιχτό εναγκαλισμό Πολιτικής και Επιστήμης (ή καλύτερα κεφαλοκλείδωμα της πρώτης στη δεύτερη) φτάσαμε εδώ που φτάσαμε, να στοχοποιούμε τους νέους για την νεότητά τους και να εξορκίζουμε το φλερτ ως αντίδοτα στην δική μας ανικανότητα να διαχειριστούμε μια κρίση για την οποία η δική μας γενιά είναι υπεύθυνη και “εμείς οι γέροι” κατεξοχήν πεθαίνουμε από αυτήν.

 Όχι κα Κοτανίδου, όσο και να σας σέβομαι κι εκτιμώ ως επιστήμονα και πρόεδρο της ΕΕΕΘ, δεν μπορείτε να λέτε στους νέους “πάτε στο μπιτσόμπαρο, χορέψτε αν πρέπει αλλά από απόσταση”, είναι σχήμα οξύμωρο γιατί εξ ορισμού στο μπιτσόμπαρο οι νέοι, φορώντας ελάχιστα ρούχα, έρχονται κοντά, εκφράζουν την σεξουαλικότητά τους, αγγίζονται, φλερτάρουν, ερωτεύονται. Θα ήταν πιο λογικό να πούμε “κλείστε το μπιτσόμπαρο” (αλλά πρέπει να αποζημιώσουμε τον ιδιοκτήτη!) ή ακόμη καλύτερα “χωριστές παραλίες για άντρες και γυναίκες” όπως στη Σ. Αραβία. 

 Όχι κ. Τσιόδρα δεν φταίνε οι νέοι για το «δεύτερο κύμα» του Κορωνοϊού που αντί να μας έρθει τον Οκτώβρη που το περιμέναμε (και θα ήμασταν πανέτοιμοι τότε, χα χα χα!), μας προέκυψε της Παναγίας, καταμεσής τον Αύγουστο. Δεν φταίνε οι νέοι που κατά κανόνα δεν νοσούν αλλά μεταδίδουν. Η Φύση προς το παρόν δεν θέλει να μας εξαλείψει σαν είδος ολοκληρωτικά, μόνο να μειώσει τους αριθμούς μας. Φταίμε “εμείς οι γέροι” που με πράξεις ή παραλείψεις, συνολικά σαν κοινωνία, δημιουργήσαμε/ανεχθήκαμε/επιτρέψαμε την ύπαρξη του Κορωνοϊού και την μετάδοσή του με μοναδικό στόχο: το ατομικό κέρδος, με παράλογα μέτρα και ημίμετρα, με προφάσεις και αντιφάσεις, με συνομωσιολαγνεία και καχυποψία, με τόσα και τόσα… με. Θα φταίμε “εμείς οι γέροι” κ. Καθηγητά γατί σε τελική ανάλυση, έστω και άθελά μας, εμείς θα νοσήσουμε μαζικά και θα προκαλέσουμε την κατάρρευση του (ήδη ετοιμόρροπου) ΕΣΥ που μετά δεν θα μπορεί να νοσηλεύσει ούτε και τους νέους για μια απλή οξεία σκωληκοειδίτιδα. 

 Τον Μάρτη, εξ αιτίας της κατάρρευσης του Συστήματος Υγείας της Ιταλίας με τις εκατόμβες των νεκρών της, κλειστήκαμε στα σπίτια μας για 2+ μήνες, μηδενίζοντας σχεδόν τα κρούσματα αλλά καταστρέφοντας την οικονομία (αλλά και την ψυχολογία μας) και τώρα 2 μήνες μετά την λήξη του lockdown είμαστε σε χειρότερη φάση σχετικά με τον αριθμό κρουσμάτων από τον Μάρτιο και μιλάμε για «δεύτερο κύμα». Πόσοι από εμάς, τους πολυμήχανους Ελληνάρες, συνειδητοποιήσαμε ότι το μοναδικό κέρδος (έναντι τόσων θυσιών) από το lockdown θα ήταν μόνον ο ΧΡΟΝΟΣ; Ο χρόνος λίγων μηνών για να προετοιμάσουμε το ήδη προβληματικό ΕΣΥ για την υποδοχή αυξημένων κρουσμάτων COVID-19 σε απλούς θαλάμους ή σε ΜΕΘ. 

Τι κάναμε με αυτόν τον χρόνο; Πως τον αξιοποιήσαμε; Πόσους νέους κορωνο-γιατρούς και νοσηλευτές έχουμε προσλάβει και εκπαιδεύσει μέχρι τώρα και πόσες νέες νοσοκομειακές κλίνες και κλίνες ΜΕΘ έχουν δημιουργηθεί και επανδρωθεί; Τονίζω ξανά το «νέους, νέες» για ευνόητους λόγους. 

Ο ιός φαίνεται ότι ακολουθεί, λόγω θέρους, το μοντέλο των υπόλοιπων γνωστών κορωνοϊών, δηλ. μολυσματικότητα μεν, χαμηλή νοσηρότητα δε, όπως συμβαίνει με το κοινό κρυολόγημα – πρώτα ξαδέλφια είναι άλλωστε. Υπάρχει κάποια πρόβλεψη για απαιτήσεις σε νοσοκομειακές κλίνες το φθινόπωρο και τον χειμώνα δεδομένης της εξάπλωσης του ιού πανελλαδικά; Υπάρχει κάποιο σχέδιο διαχείρισης των αυξημένων κρουσμάτων, κάποιο plan B (C, D, E κλπ.); Αν υπάρχει (εύχομαι να υπάρχει!) εμείς οι προϊστάμενοι των Μονάδων COVID-19 που θα το εφαρμόσουμε, δεν το γνωρίζουμε. Το “βλέποντας και κάνοντας” ή το διάσημο “Θα κάνουμε ότι χρειαστεί για να μην χρειαστεί να κάνουμε ότι χρειαστεί” δεν αποτελούν σχέδια βασισμένα σε καμία επιστημονική-ιατρική τεκμηρίωση ή δεοντολογία, αλλά περισσότερο παραπέμπουν στο “όποιον πάρει ο Χάρος” ή στο “τον έσωσε ο Θεός, τον έφαγε ο γιατρός”. Τους νεκρούς που θα τους βάλουμε κ, Χαρδαλιά; Ξανά, πλήρης απαξίωση της Επιστήμης στον βωμό της Πολιτικής. Κατάθλιψη!

Η αλήθεια είναι ότι δεν είμαι ούτε λοιμωξιολόγος, ούτε επιδημιολόγος, ούτε καν ιολόγος αλλά ένας ταπεινός εντατικολόγος, προσωρινός προϊστάμενος διευθυντής ΜΕΘ/ΜΕΘ-COVID-19 σε επαρχιακό νοσοκομείο, χωρίς προσβάσεις στο υπουργείο υγείας ή στα κέντρα λήψης των αποφάσεων. Υπηρετώ όμως την Ιατρική εδώ και 33 χρόνια εκ των οποίων τα τελευταία 18 στην πρώτη γραμμή σε ΜΕΘ, και καθόσον η Κριτική, όσο καλοπροαίρετη και απολίτικη και αν είναι παραμένει στείρα χωρίς την κατάθεση κάποιων αντιπροτάσεων από αυτόν που την κάνει, θα μου επιτρέψετε να διατυπώσω και την δική μου άποψη σχετικά με το τι πρέπει να γίνει στο άμεσο μέλλον, εδώ που έχουμε φτάσει:

  • Εθελοντική αυστηρή καραντίνα ή lockdown για όλα τα άτομα υψηλού κινδύνου βαριάς νόσησης από Κορωνοϊό. Δηλαδή άτομα 65 χρονών και άνω και νεώτερα με συνυπάρχοντα προβλήματα υγείας. Τα άτομα αυτά κατ’ εξοχήν, αν νοσήσουν θα αναζητήσουν νοσοκομειακή κλίνη ή/και κλίνη ΜΕΘ. Επίσης η μεγάλη πλειοψηφία τους είναι συνταξιούχοι επομένως θεωρητικά η επίπτωση στην Οικονομία θα είναι μικρή. Τονίζω ξανά το “θεωρητικά” γιατί είναι κοινό μυστικό ότι η δομή και στρεβλή οργάνωση της (ελληνικής) κοινωνίας μας είναι τέτοια που οι συνταξιούχοι αντί να απολαμβάνουν τον ελεύθερο χρόνο τους μετά από 35+ χρόνια δουλειάς εξακολουθούν να “εργάζονται” κρατώντας εγγόνια, κάνοντας εξωτερικές δουλειές σε υπηρεσίες, συντηρώντας σπίτια στην πόλη και στο χωριό, αγροτικές δουλειές κλπ. Εδώ υπεισέρχεται η (διαχρονική) ευθύνη της Πολιτείας η οποία με σειρά γενναίων μέτρων και μεταρρυθμίσεων οφείλει να διασφαλίσει ότι οι “συνταξιούχοι” οφείλουν να μπορούν να είναι συνταξιούχοι κι όχι βοηθητικό/υποστηρικτικό προσωπικό των παιδιών τους. 
  • Ταυτόχρονη ενεργοποίηση των ιδιωτών γιατρών και νοσηλευτών με αποζημίωση κατ’ οίκον επίσκεψης για την παρακολούθηση και περίθαλψη των ανθρώπων σε απομόνωση. Αυτό δηλ. που επαναλαμβάνει διαρκώς ο κ. Τσιόδρας “Μείνετε σπίτι κι αν έχετε κάποιο πρόβλημα επικοινωνήστε με τον γιατρό σας”. Ποιόν γιατρό κ. Τσιόδρα; Πόσοι Έλληνες διαθέτουν τον προσωπικό τους γιατρό; Πότε οργανώθηκε αυτή η περιβόητη Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας κι εγώ δεν πήρα μυρωδιά; Μπορεί όμως να γίνει ΤΩΡΑ με την διαδικασία του επείγοντος και την συνεργασία των κατά τόπους Ιατρικών Συλλόγων. Τολμήστε το και βλέπουμε! 
  • Άμεση πρόσληψη (πραγματική όχι στα χαρτιά) ικανού αριθμού κατάλληλων γιατρών και νοσηλευτών που θα στελεχώσουν τις επιπλέον κλίνες COVID-19. Αυτό κ. Κικίλια για να γίνει εφικτό (κι όχι μόνο εξαγγελίες) πρέπει να βάλετε βαθιά το χέρι στην τσέπη. Μετά από δέκα χρόνια μνημονίων ελάχιστοι διαθέσιμοι νέοι γιατροί έχουν απομείνει στη χώρα και σίγουρα δεν πρόκειται να τους δελεάσετε με τα 1000 – 1200€ / μήνα μισθό που προσφέρετε, όταν ο αντίστοιχος σε οποιαδήποτε άλλη χώρα της Ε.Ε ξεκινάει από τα 5000€. Η άλλη παράμετρος που πρέπει να υπολογίσετε κ. Κικίλια είναι ότι οι ήδη υπάρχοντες γιατροί του ΕΣΥ είναι…κάποιας ηλικίας και αν προσβληθούν από COVID-19 θα χρειαστούν νοσηλεία και οι ίδιοι. Επομένως η πρόσληψη ΝΕΩΝ γιατρών είναι μονόδρομος. 
  • Τέλος, ας σταματήσουμε το bulling και ας επιτρέψουμε στους νέους να ερωτευτούν και να νοσήσουν. Αυτοί θα αποτελέσουν και την ασπίδα ή το “εμβόλιο” αν προτιμάτε για εμάς τους γέρους με την ανοσία της αγέλης που θα αναπτυχθεί.
 Δεν ξέρω τι από όλα αυτά μπορεί να γίνει, το μόνο που ξέρω είναι ότι έχω: 
 Κατάθλιψη που βρίσκομαι σε ένα τόσο όμορφο μέρος και είμαι τόσο μα τόσο… θλιμμένος. 

 * Ο Γιώργος Ν. Κυριαζόπουλος είναι Δ/ντής ΜΕΘ/ΜΕΘ COVID19 του Γενικού Νοσοκομείου Λαμίας